معنی کهن سال در لغت نامه دهخدا

معمر و آنکه دارای عمر بسیار باشد. (ناظم الاطباء). پیر و سالخورده. مقابل خردسال. (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا) :، وآن کعبه چون عروس کهن سال تازه روی، بوده مشاطه ای به سزا پور آزرش.، خاقانی.، ز تاریخ کهنسالان آن بوم، مرا این گنجنامه گشت معلوم.، نظامی.، کهن سالان این کشور که هستند، مرا بر شقۀ این شغل بستند.، نظامی.، همان صاحب سخن پیر کهن سال، چنین آگاه کرد از صورت حال.، نظامی.، کهن سالی آمد به نزد طبیب، ز نالیدنش تا به مردن قریب.، سعدی (بوستان).، شنید این سخن مرد کارآزمای، کهن سال و پروردۀ پخته رای.، سعدی (بوستان).،، قدیم. دیرینه. (فرهنگ فارسی معین). آنچه بر او سالهای بسیاری گذشته باشد:، مهر شرف به صفۀ شاه اخستان رسید، صفه ز هفت چرخ کهن سال درگذشت.، خاقانی.، ملک تو کشتی است و چرخ نوح کهن سال، کش ز شب و روز حام و سام برآمد.، خاقانی.، که می داند که این دیر کهن سال، چه مدت دارد و چون بودش احوال.، نظامی.، فرودآمد بدان دیر کهن سال، بر آن آیین که باشد رسم ابدال.، نظامی.، ریشه نخل کهن سال از جوان افزون تر است، بیشتر دلبستگی باشد به دنیا پیر را.، صائب

معنی کهن سال در فرهنگ لغت هوشیار

آنکه عمر بسیار کرده سالخورده معمر، قدیم دیرینه: تمدن کهن سال ایرانی

معنی کهن سال - جستجوی لغت در جدول جو

کهن سال

لغت نامه دهخدا

کهن سال

فرهنگ لغت هوشیار

کهن سال

فرهنگ فارسی معین

کم سال

خردسال، جوان

فرهنگ فارسی عمید

کهن زاد

کهنسال، پیر، برای مثال چنین گفت آن سخنگوی کهن زاد / که بودش داستان های کهن یاد (نظامی ۲ - ۱۲۳)

فرهنگ فارسی عمید

کهنسال

سال خورده، پیر

فرهنگ فارسی عمید

کلان سال

پیر، سال خورده

فرهنگ فارسی عمید

کهن محل

(کَ مُلْ لا)

دهی از دهستان رودآب است که در بخش فهرج شهرستان بم واقع است و 120 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)

لغت نامه دهخدا

کهن ملا

(کَمَ لِ)

دهی از بخش سوران است که در شهرستان سراوان واقع است و 100 تن سکنه دارد که از طایفۀ میرمرادزایی هستند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)

لغت نامه دهخدا

کین ساز

(تَ/ تُو بَ / بِ)

آنکه موجب دشمنی و عداوت گردد، آنکه میان دیگران خصومت افکند، جنگ آور، جنگجو:
به هر سو که رو کرد کین ساز بود
میانشان یکی آتش انداز بود،
اسدی (گرشاسبنامه چ یغمائی ص 85)

لغت نامه دهخدا

کهن بالا

(کُ هََ/ هَُ دِ)

دهی از دهستان فین است که در بخش مرکزی شهرستان بندرعباس واقع است و 294 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)

لغت نامه دهخدا

کهن سرا

(کُ هََ / هَُ سَ)

کنایه از دنیا. (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

کهن سکه

(کُ هََ / هَُ سِکْ کَ / کِ)

سکۀ کهن. سکۀ قدیمی. سکۀ کهنه:
وآن دگر فصل خطبۀ نبوی
کاین کهن سکه زو گرفت نوی.
نظامی (هفت پیکر چ وحید ص 22)

لغت نامه دهخدا

کهن سیر

(کُ هََ / هَُ سَ / سِ)

آنچه از دیرباز در حرکت و سیر است. (فرهنگ فارسی معین). که سیری کهن دارد. که گردشی قدیم دارد. آنچه سالهاست که در گردش و حرکت است:
درستی خواست از پیران آن دیر
که بودند آگه از چرخ کهن سیر.
نظامی.
اگر شادیم اگر غمگین در این دیر
نه ایم ایمن ز دوران کهن سیر.
نظامی.
ساقی بیار باده که رمزی بگویمت
از سرّ اختران کهن سیر و ماه نو.
حافظ (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

کهن کار

(کُ هََ / هَُ)

کهنه کار. باتجربه. که در کاری تجربه و سابقۀ ممتد دارد:
کهن کاران سخن پاکیزه گفتند
سخن بگذار، مروارید سفتند.
نظامی.
رجوع به کهنه کار شود

لغت نامه دهخدا

آهن ساز

(رَ)

آنکه بخاری و انبر و خاک انداز و حمامهای آهنین و منقل و امثال آن سازد از تنکۀ آهن

لغت نامه دهخدا

آهن سای

(هََ)

سوهان

لغت نامه دهخدا

پهن ساز

(اَشْ وَ)

که پهن کند. که عریض سازد. که با پهنا نماید و عریض جلوه دهد:
به پهنی شدی (آیینه) چهره را پهن ساز
درازیش کردی جبین دراز.
نظامی

لغت نامه دهخدا

کهن سالی

(کُ هََ / هَُ)

عمر بسیار و پیری. (ناظم الاطباء). عمر بسیار داشتن. سالخوردگی. معمری. (فرهنگ فارسی معین)

لغت نامه دهخدا

کهن ساز

(دَ / دِ)

کهنه ساز. کهنه ساخته. که در زمان قدیم ساخته شده باشد. مقابل نوساز:
تیغ نظامی که سرانداز شد
کند نشد گرچه کهن ساز شد.
نظامی

لغت نامه دهخدا

هم سال

فرمود بدوستان همزاد تا بر پی او روند چون باد. (نظامی) و کواعب اترابا وکنیزکان هم بالا هم آساهم زاد، موجودی متوهم (از جن) که گویند باشخص در یک زمان تولد میشود و در تمام حیات با او همراه است. توضیح بنا باعتقادی عامیانه همزاد گاه ممکن است باعث زحمت و صدمه زدن به همزاد انسان خویش شود و گاه هم او را به سعادت و مکنت و ثروت می رساند. نیز عامه معتقدند که بعضی از مردم (خاصه جن گیران وغشی ها) باهمزاد خویش رابطه دوستانه یا خصمانه دارند و با آنها روبرو و هم کلام می شوند

فرهنگ لغت هوشیار